Zaur HACIYEV

 Davam olaraq ikinci məqaləni də paylaşım iqtisadiyyatına həsr edirik   Paylaşım iqtisadiyyatı məntiqi ilə qurulan bizneslərin sayı son illərdə artmaqdadır. Bu model indi təkcə fərdlər arasında deyil (P2P | Peer to Peer), həm də bizneslər arasında (B2B | Biznesdən Biznesə) çox geniş yayılmışdır. Məsələn, indi frilanserlər, sahibkarlar və evdən işləyənlər üçün, xüsusən də böyük şəhərlərdə ortaq açıq iş yerləri təmin edən şirkətlər var. Məsələn, logistika xidmətləri göstərən bəzi şirkətlər avtomobillərindəki boş yerləri başqa şirkətlərə icarəyə verə bilərlər. Paylaşım iqtisadiyyatı belə gözəl bir şey olsa da, özü ilə bir çox riskləri və tənqidləri də gətirir. Bu təşəbbüslərin qismən və ya tamamilə qanundan asılı olmaması və rəqabətə zidd hərəkətlərlə məşğul ola bilməsi paylaşma iqtisadiyyatı üçün ən böyük təhlükələrdəndir. Bu, icarə xidmətləri təklif edən müəssisələr üçün daha da risklidir. Çünki bu xidmətlərlə bağlı qaydalar adətən mərkəzi və yerli hakimiyyət orqanları tərəfind...

 Paylaşım iqtisadiyyatı- adından da göründüyü kimi paylaşmaq feli ilə birbaşa əlaqəlidir. Belə ki, sahibincə hər hansı bir dövr və zamanda ehtiyac duymadığı hər hansı bir əşyanı və ya obyekti bir başqa ehtiyacı olana ötürməsi və iqitdarına verməsidir. Bunu 3 otaqlı bir evinizin olduğunu düşünərək, 1 otağını müəyyən ödəniş əsasında bir başqa ehtiyacı olana devr etmək və ya kirayə vermək. Sahib olduğunuz bir ağır makinanı və ya avadanlığı ki, gündəlik istifadə olunmur, bir başqasına istifadəyə vermək. Və ya Airbnb kimi tam evi kiməsə günlük icarəyə vermək. Paylaşım iqtisadiyyatı, istehlakçıların malların və xidmətlərin yaradılması, istehsalı, bölüşdürülməsi, ticarəti və istehlakında iştirak etdiyi sosial-iqtisadi sistemdir. Bu sistemlər mal və xidmətlərdə artıq gücün paylanmasını, paylaşılmasını və təkrar istifadəsini asanlaşdırmaq üçün çox vaxt informasiya texnologiyalarından və İnternetdən, xüsusən də rəqəmsal platformalardan istifadə etməklə müxtəlif formalarda olur. Ya da bir tak...

 Rayan Holideyin Stoikin gündəliyi kitabında 27 noyabr(Neqativ şeyləri görməzliyə vurmağın həzzi) başlığında bu cümlə diqqətimi çəkdi: Yaxşı ki, stoiklər müasir cəmiyyətə xas olan bilgi yükündən azad idilər. O vaxt nə sosial media, nə qəzet-jurnal, nə də televizor var idi... Lakin həmin dövrdə də intizamsız bir adam diqqətini yayındırıb qanını qaraldacaq şeylər tapa bilərdi.  Çox maraqlıdır. Uzun əsrlər öncə mövcud olan bu durum, yəni intizamsız adamlar, qiybətçilər, fürsətçilər və  də çıxarcılar, maraqlı Məlahətlər yenə də dövrümüzə hakimdirlər. Aydındır, maraq var. Səbəblər var. Travmalar var. Nə desən var. Onları əsla qınamıram. Ciddi səbəbləri var. Ancaq bu durumda əsas tərəflərdir. Yəni mövzunun cərəyan etdiyi iki tərəfdən söhbət gedilər bilər. Tərəflər mütləq hansı davranışı ortaya qoymalıdırlar? Ən çox məni üzən və elə qınadığım yer də burasıdır. Bil ki, əli dolu gəlib(elə belə gəlməyib) və əli boş da getmək istəmir. Zatən alacaq bir şeyləri planlaşdırıb.  Bu ...

 Adını başlıqda oxudunuz. Bu meşə öz mənasında dəniz meşəsi adlansa da avropalılar buranı intihar meşəsi adlandırır. 2003-cü ildə 105 nəş tapılmışdır ki, bunu 2002-ci illə müqayisə etsək, 78 ədəd artıqlıq gözə çarpır. İntiharlar mart ayından başlayır ta fiskal ilin sonuna qədər davam edir. İntihar ya özünü asmaqla ya da yüksək dozlu narkotik qəbulu ilə gerçəkləşir. Ölü bədənləri ya polislər, ya jurnalistlər, ya da könüllülər tapır.  Meşənin populyarlığı Seichō Matsumoto-nun 1961-ci ildə yazdığı "Nami no Tō" (Dalğalar Qülləsi) romanı ilə əlaqələndirilir. Bununla belə, Aokigaharada intihar tarixi romanın nəşrindən əvvəl yaranır və bu yer çoxdan ölümlə əlaqələndirilir; ubasute on doqquzuncu əsrə qədər orada tətbiq edilmiş ola bilər və meşədə ölmək üçün qalanların yūrei tərəfindən təqib edildiyi deyilir. Yuxarıda oxuduğunuz ubasute sözü isə mənaca ( 姥捨て , "yaşlı qadını tərk etmək", həmçinin obasute və bəzən oyasute 親捨て "valideynini tərk etmək" adlanır) Yaponi...

Mənim bloqumu izləyənlər bilir. Film seyr etməyi və ordan maraqlı sitatları yazmaq artıq bir missiyalarımdan biridir. Bu arada bildirim ki, bir işgüzar görüşdə Qurban dostumuzun dostu Anar bu filmdən sitat gətirmişdi. Sitatı bəyəndim və budur izlədim. Sizlə də bəzilərini bölüşmək istəyirəm. Filmdə səsləndirilən bir neçə fikirlər:  1. Ortada durmaq çox güvənli. 2. O halda niyə hamımızdan yaxşısan? Sinif fərqi yox, pul yox, fürsət yox! 3. Dahilik sehrli bir şeydir, əllə tutulamaz. 4. Heç bir şeyi önəmsəmirsənsə, bunu niyə önəmsiyirsən! 5. Borc pul istəyirsənsə, mən adam deyiləm, de mənə! 6 -Mən intihara məna verə bilmirəm -Xoşbəxtsən ona görə! -Çox gözəl maşının var. Niyə belə ümidsizsən? -Bilirsən, niyə ümidsizəm? Çünki, bir sinif dolusu ümidsiz tələbəyə modern roman öyrədirəm. 7. Bütün danışdığın mövzularda gəldiyin nəticə budur, azadsan ya yox? Özünsən, ya deyilsən? 8. Burda bir şey var, amma nə olduğunu bilmirəm 9. Mütləq zəfər, ya ölüm! 10. Mən sərhədsizliyi istəyirəm!

Hikikomori (Yaponca: ひきこもり və ya 引き篭り ) "içəri çəkilmə, özünü həbs etmiş olmaq" olan yapon bir söz. Şəxsi və ya sosial səbəbərdən cəmiyyətdən ayrı olan yeniyetmə və gənclərə aiddir Gənc və yeniyetmələrin sosial həyatdan uzaqlaşaraq özlərini təcrid etmələri, çox vaxt bu halda ifrat səviyyələrə çatmaları fenomenini təsvir edir. Bu insanlar həyatdan uzaqlaşır və əsas ehtiyaclar istisna olmaqla, bütün vaxtlarını otaqlarında keçirirlər. Hikikomori termini həm ümumilikdə bu sosial hadisədən danışarkən, həm də bu sosial qrupa aid olan şəxslərdən danışarkən istifadə olunur. Hikikomori keçmişə çəkilib, tənha və "müasir dövrün rahibləri" kimi təsvir edilib. Hikikomorilər valideynsiz yaşaya bilmirlər. Möhtacdırlar onlara. Valideynləri isə utanırlar bu övladlarından. Söhbət burda bəlli bir yaş qrupu və ya sosial çevrədən gedə bilməz. Kişilər daha çox sayca üstündür. Bu həyat tərzinin genişlənməsinə səbəblərdən biri də internet üzərindən istənilən şeyi çatdırılma ilə evinə gəti...

 Johatsu, yapon dilində buxarlaşma deməkdir. Bu kəlimə ölkədə qeyb olan, qəfləti yoxa çıxan insanlarla bağlı duruma verilən addır. Təxmini ildə 90000 yapon buxarlaşır. Evdən çıxır, bütün yaxın və tanıdıqlarını bir anda tərk edib yoxa çıxır. Borc, psixoloji problemlər, ev içi şiddət və sairə buna bənzər onlarla səbəblərə görə bu insanlar yox olmağı seçirlər. Bəzən də görünüşdə heç bir səbəb olmamış kimi də ortadan yox olurlar. Bu halda polis ortada sui qəsd, ölüm və intihar görmürsə, hadisənin arxası ilə getmir və işi rədd edir. Bu halda ailələr və yaxınlar itən şəxsin axtarışı və tapılması üçün dedektivə müraciət edir. Özəl dedektivə. Dedektivlərin ilk işi ucuz otel və hostellərdə axtarışa başlayırlar. Özəl dedektiv isə çox bahalı xidmətdir. Günü ən az 500 eurodur. Onu da bildirim ki, dedektiv üşün də məlumat toplamaq çox çətindir. Belə ki, nə mobil operatorlar nə bank qurumları heç bir məlumat bölüşmür dedektivlərlə.  Düşünün ata oğlunu uzun müddət görmür və oğlunun hesabında...

 Yaxınlara qarşıma çıxan reelslərin birində Didro effektini gördüm və çox da mənə manidar gəldi. Konsept elə keçən əsr Qrant Makkraken tərəfindən hazırlanıb 1988-ci ildə. Görünən odur ki, fransız fəlsəfəçi Denis Diderot ona çox təsir edib. Hadisənin özü onun bir hekayəsinə əsaslanır. . Fransız filosof yazır ki, bir gün ona bahalı pijama hədiyyə edirlər. Bu gözəl və bahalı pijamanı hədiyyə alandan sonra Didro ona uyğun gəlmədiyi, ona yaraşdırmadığı evindəki digər əşyaları da dəyişdirir və nəticədə bir vaxt sonra çox borclanır. Qrant Makkraken tərəfindən bu, bir alıcının yeni bir əşya alarkən bu əşyanın cazibəsinin təsiri ilə, bu əşyaya layiq görmədiyi köhnə əşyalarını dəyişdirib yeni əşyalar almasıdır. Yəni bir məhsul alarkən alıcı bu məhsulun səviyyəsinə uyğun digər məhsullar alır. McCracken-in istifadəsində Didro effekti "məhsul tamamlayıcıları" və ya "Didro məcmuələri"ndə obyektlər və istehlakçılar arasında qarşılıqlı əlaqənin nəticəsidir. Didro ansamblı mədəni c...

  Biz kiçik dəyişikliklər edirik, amma nəticə heç vaxt tez gəlmir. Bu da çox vaxt ona gətirib çıxarır ki, başlanğıc rejimə gətirib çıxarır. Bambuk ağacı 5 ildə inkişafını göstərmir, 6 həftə ərzində 22 metr hündürlüyə gəlib çıxır. Düşünün, bu 5 il müddət ərzində dərinə kök salır. Görünməyənlər görünənə necə çalışır. Bir az da bambukdan danışsaq,  böyüməsi ilə çox qəribə olan bir  bitkidir : əvvəlcə toxum əkilir, sonra bu toxum sulanıb  gübrələnir . Birinci il toxumda heç bir dəyişiklik olmur.  Toxum  yenidən sulanıb gübrələnir. Bambuk toxumu ikinci il də boy atmır. Üçüncü və dördüncü illərdə də bambuk toxumu sulanır və gübrələnir. Fəqət inadkar toxum yenə boy atmır. Bu işdə təcrübəsi olan Çinlilər, böyük bir səbrlə beşinci ildə də toxuma su və gübrə verməyə davam edirlər. Və nəhayət beşinci ilin axırına yaxın bambuk toxumu yaşıllaşmağa başlayır və altı həftə kimi qısa bir müddətdə də bambukun boyu təxminən 27 metrə çatır. Oxuduğun hər kitab yeni baxış bucağı...

 Bugün bir neçə müşahidəmi və eşitdiklərimi sizlərlə bölüşmək xoş olar: 1. Dövlət qurumlarından birində çağrı mərkəzində işləyən əməkdaşa niyə cındır deyilsin ki? Məsələ odur ki, həmin qurumun yüksək çinli məmurları ilə görüşdən narazı çıxıb və orda cəsarəti çatıb haqqını tələb edə bilməyib və çağrı mərkəzində gücsüz əməkdaşa cındır deyib, real həyatda özünü yaxşı hiss etmək!? Dahası da odur əməkdaşın bir üstündəki adam adboy verən əməkdaşına buna görə irad verir. Bildirir ki, gərək məşğul düyməsi basmıyaydın. Sona qədər onun təhqirinə qulaq asardın. Dahası irəlidədir. Cındır sözünü deyən şəxs də üzünə odboy verən əməkdaşı da daha üst şöbə rəhbərliyinə şikayət edir. Nə oldu bizə? 2. Güvənmə, yanma bugün eşitdiyim sözlərdən biri oldu. 3. Şəxsi dünyagörüşünü və xarakterini işində əməkdaşa əks etdirməli deyilsən. Əgər sən birini bəyənmirsənsə, fərqli fikirlərinə görə, onu işdən çıxartmalı deyilsən! 4. Adamı aparırlar gətirmirlər, avtomobilin nömrəsinin aşağısında yazılan sözlərdir. Da...

  Bu aralar uğurlu insanların müzakirələrində, çıxışlarında və müsahibələrində yalnız komanda sözünü eşidirəm. Onlar bunu artıq etiraf edirlər və dəfələrlə bildirirlər. Midas məhkəmələri artıq geridə qalıb. Nadancasına teamin önəmini dananlar və yanlış yönləndirmələr artıq geridə qalır. Demiyənlər də özü bilər. Komanda bir zaman sonra küsəcək ya da yarpaq tökümü kimi azalacaq. Olacaq sonda qədr ağacının kötüyü kimi. Gələk digər məsələlərə. Az sayda, amma həyati əhəmiyyətli müştərilərə sahib olma məsələsinə. Siz bu cür müştərilərə çıxış əldə etməkdə çətinlik çəkəcəksiniz, ancaq mümkündür. Onları az resurslarınızla diqqətinizə çəkmək istəyirsinizsə unikal satış təklifi etməyiniz çox önəmlidir. USP ilə əldə edəcəyiniz bu az sayıda müştərilə uzun yola çıxa bilərsiniz. Burda USP-ni formalaşdıranda önəm verməniz gərəkən isə təklifiniz  a) Sadə olsun, b) Sadələşdirilmiş olsun, c) Disiplin olsun! Ceyms Klirin, ilkin fəaliyyətimizin həqiqi dəyərini görmək üçün çox vaxt aylar, hətta ill...

 80/20 prinsipi bir həqiqət kimi sizi azad edə bilər. Daha az işləyə bilərsən. Daha çox qazana və həzz ala bilərsən. Burada edəcəyin az miqdarda əsas məsələlər olacaq, əgər onların üzərində işləsəniz, onlar sizin həyatınızı dəyişə bilər. Burada tək olan şey siz yalnız düşünməlisiniz. Digər gözəl yanı praqmatikdir, daxildən qidalanır və fərdin ətrafında formalaşır. Arzu olunanın əldə edilməsi qeyri adi dərin düşüncə tələb edir. Dərindüşüncəlik dərin təhlil tələb edir, dərin düşünmə bəzən məlumatın toplanmasını tələb edir və bu sizin şəxsi həyatınızla əlaqəli olduğu üçün buna qismən az şəkilsə toxunulacaq.  Bugünün düşüncəsi tələsik, xeyir güdən, xətti( ağ və qara) və xırdaçıdır. Bu gün dünyanın düşüncə tərzi tez bir zamanda tədbir görməkdən ibarətdir və nəticə olaraq tam şəkildə iflasa səbəb olmuş vəziyyətdədir. Hərəkət fikri qovur.  Bizim hədəfimiz hərəkəti ikinci plana saxlamaq, sakit şəkildə düşünmək, qiymətli fikrin az sayıda kiçik hissələrini daha da xırdalamaq və son...

 Bu adı Eqo düşməndir kitabında rastladım. Dərinləşdirdim araşdırmanı. Bu adəmoğlu(əsli xorvatdır) 4 dəfə superkubok sahibi olmuş New England Patriots komandası üçün. Karyerası gedir 1975-ci illərə. Baltimor Coltsda məşqçi köməkçisi kimi işləyən Bill əslində öz strategiyaları və qalibiyyətləri baş məşqçinin adına yazılırdı. Olsun deyib keçirdi. Ta ki, özü artıq işini tam öyrənənə qədər. Bir nevi Bencamin Franklin kimi. Necə ki, yazdığı məqalələri qardaşının qəzetində ödənişsiz aylarla çap olunurdu. Əlqərəz Bill verdikcə zamanı gələndə almağa başladı.  Digər məşqçilərdən əsas fərqi oyunların videolentini təkrar təkrar izləyirdi və oradan analizlərini edib, yeni baxış bucaqları formalaşdırırdı. Düşünün, adam nə qədər işinə doğru yolla bağlıdır. Baxış bucağını dəyişdirməyi nə gözəl həll edirdi. Təsadüfi deyil ki, məşqçilərdən biri onun haqqında deyir ki, O süngər kimi idi, hər şeyi özünə çəkir, bütün deyilənləri dinləyirdi.  Hələ uşaq yaşlarında atası ona belə bir söz demişd...

  Mən yolkəsən kişinin oğlu deyiləm, tez tez nərddə eşidirik. Yol kəsmək, mənaca, birinə mane olmaq, əlindəkini oğramaq və sairə. Burdan görünən odur ki, tamamilə mənfi yüklüdür. İş həyatında da bunu çox sıxlıqla görürük. Vəzifə, güc, mövqe davası. Nədir bütün bunlar? Ancaq qarşısındakı insanın yoluna daş qoymaq və əngəllər yaratmaqla uğursuzluğuna  aparmaq. Bu yol deyil. Heç deyil. Yol hərəkətdir, almanca da Weg(der) kəliməsidir. bewegen isə hərəkət etmək, Bewegung(die) isə hərəkət mənasına gəlir. Qısacası, almancadakı yol sözü birbaşa hərəkət etmək feilində rol alır. Hərəkət birbaşa yol ilə bağlıdır. Sağlam rəqabət və sağlam müqavimət olsun, yolda bu hallar yaşana bilər və yaşanmasında sıxıntı da görmürəm. Yeni bir kəlimə ilə tanış oldum. Anteambulo. Mənası yoltəmizləyən deməkdir. Anteambulo, Qədim Romada himayədarının önündə gedərək onun qarşısına çıxan maneələri dəf edir, mesajlar verir və ümumiyyətlə himayıdarının həyatını asanlaşdırır. Dilimizdə öncü də demək olar. İngil...

Dağıdıcı, destruktiv və separatist düşüncəli insanlar sadəcə müharibə üçündür. Digər halda sakit, hüzur və sabit həyata düşməndilər.   Əzizlə, sevələ, bəzə sadəcə bihudə! Gözünün işığı olsa da, əqrəb kimi sancmağa həm özünə həm də sənə zərər verməyə hazırdır. Bilərək mi edir? Bəli bilərək də edir, bəzən bilməyərək də.   Əlacsız, çarəsiz və naçar vəziyyətdədirsə bu adamlar daha da təhlükəlidirlər. Hərkəsə. Düşmən təyin etmək və keçmiş və gələcəyi onunla bağlayıb, sanki tək hədəf odur düşüncəsilə onu məhv etmək tək qayəyə çevrilir. Bu halda mənə deyin, teroristdən fərqi varmı? Eyni güc və məntiq. Partlamağa hazırdır... ... Sual onda ortaya çıxır, niyə sənin əlində partlasın ki? Burax başqasında partlasın! Halbuki, bütün yuxarıdakıları qırağa qoyaq. Bu adamlar, görünən odur ki, ən çox zərər görmüş, sevgi əvəzinə nifrətlə qarşılaşmışlar. Onlar öz əqidələrilə düz yaşamağa çalışsalar da, icazə vermədilər. Onlar bu halda ancaq sui istifadə edildilər. Doğru və ya düz nədir? At...

  1980-lərin filmləri həqiqətən daha informativ və inqilabi səciyyələr daşıyır. Dostum Şamxalın töfsiyəsi əsasında izlədim. Filmin adı Hoosiers deyə keçir. Mənası dəqiq deyil və kökü hardan gəlir. Ancaq İndiananın yerli əhalisinə Hoosiers deyirlər. 5 versiyada açıqlanır mənası, amma mövzumuz bugün bu deyil. Filmdən diqqqətimi çəkən sitatları sizlə adəti üzrə bölüşürəm: 1.Komandada hərkəs bir olmalıdır, biri digərindən üstün olmamalıdır. 2. Bir çox insan bir neçə dəqiqə tanrılar kimi davranır. 3. Bu kiçik əyalətdə olmanızın iki səbəbi var: a) Nədənsə qaçırsınız b) Gedəcək başqa yeriniz yoxdur 4. Umuram, kim olduğumuzu dəstəklərsiniz, kim olmadığımızı deyil 5. Komandada istedadlı çoxdur, sadəcə disiplin yoxdur. 6. Kiçik yerlərdə insanlar dəyişmir, sabit qalır. Bu da gözəldir. Çünki, güvən verir.

 Davranış iqtisadçısı Tomas Şellinq bildirir ki, məqsədimizə çatmaq üçün seçimləri məhdudlaşdırmalıyıq. O bunu ilkin öhdəlik adlandırırdı. Sizin rasional məniniz fəaliyyət planınızı müəyyən edir, lakin tamahının əsiri olan məniniz çox vaxt planı son an dəyişməyə qərar verir. Əgər yanlış prioritetləri olan tamahlanmış mənə nə istədiyini etməyə imkan verilsə, nəticə birmənalı şəkildə özünün işini pozmağa gətirib çıxarır. Ətrafınızda tamahınızın əsiri olanda dəstək üçün müraciət edə biləcəyiniz, onunla öz məqsədlərinizi bölüşə biləcəyiniz insan varmı? Prinston Universitetinin psixoloqu Emili Pronin yanlış təsəvvürlərimizin bizim gələcək "mən"ə yad adam kimi baxmağımıza səbəb olduğunu göstərmişdir. Görünən odur ki, gələcəyimiz bizə yaddır!

 İstedadlı olmağınız o demək deyil ki, siz uğurlu olacaqsınız, düzgün istifadə etməsəniz, istedadınız sizə düşmən olar. Sizi hərkəslə uz göz edər! Maraqlıdır ki, Osmanlının zəfərləri çox danışılır, ancaq uğursuz döyüşləri, məğlub meydan müharibələrini öz tarixlərində görə bilmirik. Niyə uğursuzluğu və məğlubiyyəti özümüzə düşmən görürük. Diqqətimizi fəaliyyət və təhsildə cəmləyəcəyik, təsdiq və statusdan imtina edəcəyik. Günün bəlası, idman salonlarında sadəcə qola və qarına işləyirlər, istagramda yalnız gözəl görünən fotoları paylaşırlar. Fəaliyyət və təhsillə bağlı nadirən görərik. Çörçilin dediyi kimi, faktlar xəyallardan yaxşıdır. Qoca sirk şimpanzesi ayrı araşdırma mərkəzinin şimpanzesi ayrı olur. İnsan əlçatan zövqdən ötrü, həqiqətən də, istədiklərindən özlərini məhrum edirlər.  Sizdən uzaq olanlara yox demək daha asandır.  Qəssabların müzakirəsində keçilərin tərəf tutması, onların taleyini dəyişdirməz. Əgər "daha heç vaxt" demək sizə olduqca amansız iradə sınağı ki...

 Belə bir sual doğur: insanın özünəinamı real nailiyyətlərindən başqa, nədən asılıdır? Cavab aydındır: heç nədən. Eqo. Buna görə də tez-tez sürətli yüksəlişlər ardınca fəlakətli enişlər izləyirik. Mədəni dəyərlərimiz, demək olar, həmişə bizi təsdiqdən asılı vəziyyətdə salmağa çalışır, bizim konkret ad daşımağımızı və emosiyalarımız tərəfindən idarə olunmağımızı istəyir. Tez-tez "vedrədəki xərçənglər" sindromu olaraq adlandırılan cır zehniyyəti, fərdlərin paxıllıq, qısqanclıq və ya etibarsızlıq üzündən uğur qazanan və ya irəliləyən başqalarını aşağı çəkməsi və ya zəiflətməsi davranışının metaforasıdır. Vedrədəki xərçənglər metaforası, iş yoldaşları və ya eyni icmanın üzvləri və ya demoqrafik  oxşarlıqları olan insanların bir-birinin uğuruna qarşı dəstək olmamaya və ya ciddi şəkildə maneələri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu, uğurlu olacaq bir şəxsin ətrafdakılar tərəfindən potensial olaraq geri çəkildiyi bir vəziyyəti təsvir edir. Digər deyişlə bu xərçəng vedrəsi nəzəriyy...

  Xəyallarla dolu beynimizi olduqca strateji qərarlar vermək üçün istifadə etmir, özümüzə daha məntiqsiz işlər görməyə icazə veririk. Bu səbəbdən də qabığın alın payının ön hissəsi təkcə özünənəzarətdə güclü deyildir. O həm də pis qərarları məntiqli hesab edər və sabah daha yaxşı olacağına söz verə bilər.     Yarımçıq adam deyə dilimizdə bir söz var, nədir bu? Bütün işlərdə gözəl başlayır və tamamlaya bilmir. Davamını gətirə bilmir. İstəsə də edə bilmir. Ehtirası, hırsı və kor cəsarəti. Boğulmağa məhkumdur!   Mükafatı nə qədər çox gözləyiriksə, dəyəri bir o qədər azalır. Buna gecikmə endirimi deyirlər.   Onlar əlçatan zövqdən ötrü, həqiqətən də, istədiklərindən özlərini məhrum etmişdilər.   M əhdudlaşmış rasionallıq nədir ? Biz i şə başlayana qədər rasional oluruq. Nəzəriyyədə rasionallığımız mükəmməl olur, lakin tamahlandıqda beynimiz mükafatı əldən verməmək üçün mükafat axtarma əhvalına keçir.   Məhdudlaşmış özünənəzarət- biz özüm...

The last castle filmindən alıntılar: 1. Həbsxanada keçirdiyiniz hər dəqiqədən nə gözləyirsiniz?    -Heç bir şey, cəzamı çəkib evə dönəcəm! 2. Səninlə nə danışacağımı bilmədim? Havadan sudan danışmaq səninlə mənlik deyil! 3. Sən bir hərbiçi kimi ata olmadın ki! 4. Həyatında səhvini bir gündə 1 dəfə etmisən, ancaq 6 il 8 ay 11 günün bunu aradan qaldırmaq üçündür. 5. İşgəncə ilə insanın mənliyini yox etməyə çalışırlar. 6. Bəzən armud dibinə düşmür 7.  Bayrağımı geri ver!      -Bu sənin bayrağın deyil! 8. Görürsən necə asandır insanları manipulyasiya etmək!? 9.

 Ryan Holiday-in mənə tanıtdığı William Tecumseh Shermanı artıq siz də tanıyın. Qısa özündən yazsaq, ABŞ-ın ilk sivil generalı  və eyni zamanda Linkolnla dövrünə uyğun bir çox müzakirələrdə olmuş bir Vətəndaş müharibəsi iştirakçısı. Ard arda qalibiyyətləri ilə məşhur olan Şermanı niyə bəyənirəm. Eqonun əsir etmədiyi və onunla davranmağı əla bilən bir insan. Əsil nümunəvi şəxs. Stoikləri mənimsəyən və dövrünə uyğun tətbiq edən general. A. Linkolnlə bir neçə görüşündən sonra məni ali baş komandan etməməyi şərt kimi irəli sürməsi tarixin səhifələrinə qızıl hərflərlə yazdırmışdır. Düşünün ki, kim birinci olmaq istəməz ki. O ərəfədə digər generallar 1-ci olmaq üçün yarışır. O isə 2-ci olmağı seçdi və bizə bu termini bəxş etdi. O bizə ikinci olmağı da arzulamağı aşıladı!. Tanış olun bu sözlə.  Shermanesque statement. Şerman bəyanatı. Respublikaçıların seçkilərdən öncə Şermanı namizəd kimi görmək istəyəndə, onun tutumu və tavrı bu bəyanatı yaratdı. Qısa baxış: Sherman bəyanatı, ...

The Alan Parsons Project - Sirius (Music From NBA Films) musiqisini dinlədikcə bu sözləri yazmaq içimdən keçdi(  chicago bulls theme allan parsons project (youtube.com)  ): Siz konkret formaya yiyələnməklə, əyani planlara malik olmaqla özünüzü düşmənləriniz üçün açmış olursunuz. Düşmənlərinizin hücum edə biləcəkləri konkret forma almaq əvəzinə, uyğunlaşın və daimi hərəkətdə olun. Bu faktı qəbul edin ki, müəyyən heç nə yoxdur və bir dəfə həmişəlik qoyulmuş qanunlar mövcud deyildir. Özünü müdafiə etməyin ən yaxşı üsulu- su kimi, axarlı və formasız olmaqdır; stabillik və uzunmüddətli qayda-qanuna heç vaxt stavka etməyin. Hər şey dəyişir.  Robert Green- əvvəl fəhlə, sonra stratoloq!

 Elxan bəylə ilk dəfə ikili şəkildə işlə bağlı bir araya gəldik. Maraqlı müzakirələr oldu və mənim də ondan duyduğum, öyrəndiyim fikirləri və qənaətləri bölüşmək istəyirəm: 1. Bölüşmək ana prinsipidir, heç zaman mübahisəyə getməz, gedənləri istəkləri ilə üz üzə qoyar. Burda gəldiyim qənaət güzəşt etməyi bacarmağıdır. Hansı ki, son illər demək olar ki, şəxslərin lüğətində istifadə olunmur, nəinki tətbiq edilsin. Çox insan güzəçt etmək istəmir. Mübahisələr də elə çox zaman burdan doğur. Bir də peyğəmbər bölgüsündən söz açdıq ki, burda bir xeyli marağa səbəb oldu. Prinsip sadədir: Sən böl, mən seçim! 2. Sahib olduğu gücü istismar etmir, bərabər şəkildə bölüşdürməyi bacarır.  Gücün verdiyi istilik onu dumanlandırmır. Necə ki, bir az uğur insanı nəhəng bir divə çevirir və o uğurun gətirdiyi güclə başqalarına nəyisə sübut etməyə çalışır, hətta əzir və ya yalnız maraqlarına xidmət edir. Bu bir məhvə gedən yoldur. Onunla danışığımızda kiçik bir nümunəsini yazmaq yerində olar. Azercell...

 Əvvəlki məqaləmdə  Özün ol! (zaurmarcom.blogspot.com)  Vaqif bəyin şərhi diqqətimi çəkdi və onun şərhini də bölüşmək istərdim. Alıntı budur:         Filankəslə dostam amma ona ağız aça bilmərəm. Biz çox yaxınıq əslində. Doğrudan durum acınacaqlıdır. Sual edirəm, niyə işlə bağlı müraciət etmirsən? Deyir, dərhal gözündən düşəcəm. Yuxarı zümrədən bir şey istəyəndə etibarın azalır və sənə işbaz kimi baxırlar. Maraqlıdır, cavabı olan varsa desə sevinərəm. Və reallıqda mənim onun yaxın olan dostumla uzaq münasibətim daha çox mənə fayda verir ki, qazanan mənəm. Məndən xahiş edir ki, onun xidmətini və ya məhsulunu mən təklif edim onun dostuna! 1.       Vaqif bəy deyir ki, tərəflər (yəni xahiş edənlə xahiş olunacaq), dost olsalar belə, təndilərsə yəni bərabərdilərsə, istər resurslarında, istərlərsə digər aspektlərdə, burda xahiş etməkdə problem ola bilməz. Bir birlərinə ağız da aça bilərlər, hətta iş də görə bilərlər. Burda münasibətlə...

Bu günlərdə tez tez rastlaşdığım bəzi fikirləri sizlərlə paylaşmaq istəyirəm: 1. Filankəslə dostam amma ona ağız aça bilmərəm. Biz çox yaxınıq əslində. Doğrudan durum acınacaqlıdır. Sual edirəm, niyə işlə bağlı müraciət etmirsən? Deyir, dərhal gözündən düşəcəm. Yuxarı zümrədən bir şey istəyəndə etibarın azalır və sənə işbaz kimi baxırlar. Maraqlıdır, cavabı olan varsa desə sevinərəm. Və reallıqda mənim onun yaxın olan dostumla uzaq münasibətim daha çox mənə fayda verir ki, qazanan mənəm. Məndən xahiş edir ki, onun xidmətini və ya məhsulunu mən təklif edim onun dostuna! 2. Bir dostumuzla müzakirədən alıntıdır, izlədiyi sonuncu qala filmindən bəhs edir. Filmdə kapitan Pertz məşhur bir müharibə iştirakçısı olur və şərlənərək həbsxanaya düşür. Həbsxana rəhbəri Winter onunla görüşür və yüksək qarşılamadan sonra ona silah kolleksiyasını göstərir. Kapitan Pertz-in reaksiyası aşağıdakı kimi olur.   Belə kolleksiyası olan hər bir kişi heç vaxt döyüş meydanına ayaq basmayan adamdır. Onun ü...

 Həyatımızın hər səfərində yerli xüsusiyyətlərini təcrübədən keçiririk. Yəqin, uğursuzluğa düçar olmuşuq, məqsədimizə doğru yol düşündüyümüzdən daha çətin olub. Heç kim daim müvəffəqiyyət qazanmır və heç kim də ilk həmlədə müvəffəqiyyətə nail olmur. Hamımız bu yolda uğursuzluqları dadırıq. Eqo bizim bu vəziyyətlərə hazırlıqsız yaxalanmağımıza səbəb olmaqla yanaşı, eyni zamanda həmin vəziyyətlərin yaranmasına da töhfə verir. Yenidən yüksəlmək üçün istiqaməti dəyişmək və özünüdərk qabiliyyətini artırmaq lazımdır. Bizə nə özümüzün, nə də başqalarının mərhəməti lazım deyil, bizə məqsəd, tarazlıq və səbir lazımdır. Bəşəriyyət bizim kədərimizdən daha çox sevincimizə şərik olduğu üçün həmişə yoxsulluğumuzu gizlədib varidatımızı nümayiş etdirməyə meyil göstəririk. İztirablarımızı ictimaiyyət önünə çıxarmaqdan və düşdüyümüz vəziyyətin bütün bəşəriyyətə məlum olduğuna rəğmən əzablarımızın heç ikidəbirinin anlayışla qarşılanmadığını görməkdən alçaldıcı şey yoxdur. Tanrılar birini məhv etmək i...

  Bazar günü keçirilən 6-lı masadan Sakit bəyin çıxışından başlıqları Sizlərə təqdim edirəm. 1. Jest yayqınlaşdırma 2. Xəstəlik var, yenisinə çıxmağa müştəri bazında 3. Çöldəkinə çox hörmət, içəridəkinə az- təzad. 4. Safları sıxlaşdırın, aranızdan kimsə keçməsin 5. Yığmaq daha sıxıntıdır 6. Mövcud olan daha dəyərlidir 7. Uzaqda durur, uğur da elədir, yaxında taraman var. Sahibkarlıq yaxını seçməkdə səhv edir. Açıq döyüşdən qaç. 8. Yaxın döyüşə rahat girə bilərəm, ancaq uzaqdan snayperəm 9. Branjiletə ehtiyac yoxdur, mənim üçün soyun 10. Onlarla adam pul təklif edir, iş təklif edir, mən yox dedim 11. Tələsmək olmaz. Sakit, səbrli, sürətli. 3S prinsipi 12. Biznes riski sevir, ölçüsüz risk edir bəzi sahibkarlar 13. Müştəri analizi, kontakt vacibdir 14. Komandaya ölçülü davran 15. Bir hirsi bütünlükdə birinə tökür 16. Komandaya və investiyaya hər zaman diqqət 17. Sistemli və standartlı olsun şirkət 18. Bəhudə zaman var 19. Oturmaq, tuşlamağı və mövcu...

 Dünənki Yurd fm-dəki qonağım Azestetik MMc-nin rəhbəri Fariz Məmmədovla birgə müzakirədən sonra bir çay süfrəsində etdiyim qeydləri sizlə bölüşürəm: 1. Sadəlik adı altında sadəlövhlük edirik bəzən.  Unutma ki,  Allah sənə qiymət verir. Özünü heçkimdən aşağı tutmamaq şərtilə hərkəsi özündən üstün görəcəksən. Qızıl xətti tutmalısınız! 2. Axmaqlar o qədər iddialıdır, ağıllılar o qədər şübhə içindədirlər 3. Özgüvən ayrı eqo ayrı 4. Şübhə yaxşı keçiddir, ancaq təhlükəli dayanacaqdır. Elə olmayanda o şübhə olmur, analiz olur. 5. Daim şübhədə qalmaq suüzəndir 6. Gözlə gördüyün halda həqiqət anlamına gəlmir. Təyyarə nümunəsi. Uzaqdan çox kiçik görünür, həqiqətdə isə o kiçikdirmi? 7. Daimi sevinc ovucundakılara fokuslanmaqdır. Şükran hissi. 8. Dildə yox, halda önəmlidir 9. Axına qarşı üzmək lazımdır 10.Pisin detalına gedirlər, yaxşının ümumusini dilə gətiririk.  11. Şübhəni həddindən çox böyüdürük 12. Bildin, əməl elə 13. Cavan deyir bilsəydim, qoca d...

  White cat kofe məkanında mafiya oyununda tez çıxarıldıqdan sonra köşədəki bir neçə kitabdan biri diqqətimi çəkdi. Çox eşitmişdim bu kitab haqqında. Robin Sharma-nın Ferrarisini satan rahib. Bu kitabdan maraqlı alıntıları sizlərlə də bölüşürəm... Getdikcə mənə aydın oldu ki, onun məni ehtiyacım olduğuna görə seçməyinin səbəbi daha çox nüfuz, daha çox pul qazanmaq istəyi imiş. Bu, nəsə mənəvi narahatlıq idi. Daxilimdən gələn qüvvə bir vaxtlar itirmiş olduğum o həyat işığını tapmaq üçün mənəvi bir səyahətə başlamağımı əmr edirdi. Bu, mənimçün azadlığa çıxarkən insanın keçirdiyi hislərə bərabər idi. Sivana sözünün mənası isə "maariflənmə məskəni" anlamına gəlir. Ağlının qandallarını qırıb. Həyat yalnız seçim deməkdir.

Sadədil-anlaşılan Meşşan-kiçik xırda zümrə Yanağındakı qırmızılıq onun vərəm xəstəliyinə tutulduğunu göstərirdi. Şaqraq quşu- şaqraq sözünün mənası, şən, nəşəli, sevinc və fərəh gətirən Müsəlman günahı ilə davrana bilmir, xristian bunu bilir. Odin-İngilis dilindəki "Wednesday" (Çərşənbə günü) "Woden's Day" (Odinin günü) deməkdir. Xatırladım ki, Odin german-skandinav xalqlarının baş tanrısıdır. Torun atasıdır. Təkgöz. Bizdəki təpəgözlə də əlaqəsi ola bilər. Cul de sac- dead end street-çıxılmaz nöqtə, xüsusi küçə növüdür. İrfan-Bilik, məlumat; oxumaq və zehin işlətmək nəticəsində hasil olan yetkinlik, kamillik.  Metafor- yadda saxlamaq lazımdır ki,  təşbehdən  fərqli olaraq metaforda qarışdırılan tərəflərdən biri iştirak etmir. Cümlədəki şəxs sadəcə bir fikirlə ifadə olunur. Yəni, təşbehdə müqayisə olunan predmetlərdən (bənzəyən və bənzədilən) hər ikisinin adı çəkildiyi halda, metaforda yalnız birinin adı çəkilir. BCG matrix- dogs, cash cows, stars, and question m...